Blog

Vijf miljoen Belgen vertrouwen eHealth

Aan patiënten komen de beste zorgen toe. Om goede zorg te garanderen, moeten de zorgverleners de gezondheidstoestand van hun patiënten juist kunnen inschatten. Zij hebben onderzoeksresultaten, resultaten van medische beeldvorming, ontslagbrieven, operatieverslagen, … nodig. Jammer genoeg worden al deze gegevens vaak in verschillende medische dossiers bij verschillende zorgverleners bewaard. Door een digitale uitwisseling van gezondheidsgegevens kunnen de zorgverleners wel beschikken over alle relevante gezondheidsinformatie om snelle diagnoses te stellen en dubbele onderzoeken te vermijden. 

 

In januari 2017 hebben al meer dan vijf miljoen Belgen via eHealth[1] hun toestemming gegeven voor de digitale uitwisseling van hun gezondheidsgegevens tussen zorgverleners. Natuurlijk moet bij de digitale uitwisseling van gezondheidsgegevens de informatieveiligheid, de persoonlijke levenssfeer van de patiënt en  het medisch beroepsgeheim worden gerespecteerd. Hoe gaat dit in zijn werk? Laten wij even ingaan op enkele aandachtspunten.

 

 

Is een geïnformeerde toestemming vereist?

Zorgverleners kunnen onderling, indien nodig, gezondheidsgegevens van patiënten uitwisselen. Ter illustratie: zorgverleners kunnen elkaar, voor het behandelen van een patiënt, verslagen van ziekenhuisopnames overmaken. Hiervoor hebben ze geen toestemming van de patiënt nodig.

 

Waarvoor is dan wel de toestemming van een patiënt nodig? De toestemming van een patiënt is vereist om gezondheidsgegevens tussen zorgverleners digitaal te kunnen uitwisselen in een beveiligd netwerk (opt-in-systeem).

 

Er bestaan verschillende manieren om toestemming te geven voor de digitale uitwisseling van gezondheidsgegevens. De patiënt kan zijn toestemming zelf registeren via de online-applicatie van eHealth[2]. Er is geen handtekening vereist. De toestemming van de patiënt kan ook worden geregistreerd door een arts, een apotheker, een ziekenhuis of een mutualiteit. In al deze gevallen moet de patiënt, voorafgaandelijk aan de registratie van zijn toestemming, wel correct zijn geïnformeerd over de draagwijdte en de gevolgen van zijn toestemming.

 

De toestemming voor de digitale uitwisseling van gezondheidsgegevens kan door de patiënt op ieder ogenblik worden ingetrokken.

 

 

Wie mag de gezondheidsgegevens consulteren?

Niet om het even welke zorgverlener kan de gezondheidsgegevens van een patiënt die toestemt tot digitale uitwisseling consulteren.

 

Enkel de zorgverleners met wie de patiënt een therapeutische relatie heeft, mogen de gezondheidsgegevens raadplegen. Het gaat bijvoorbeeld om een huisarts of een specialist, een apotheker, een kinesitherapeut, een tandarts, een vroedvrouw, … Een arbeidsgeneesheer, een arts van een ziekenfonds of een verzekeringsarts hebben geen toegang tot de gezondheidsgegevens. Zij zijn namelijk niet de behandelende artsen van een patiënt.  

 

 

Wat zijn de rechten van de patiënt?

De patiënt heeft volledig zelf de touwtjes in handen. De patiënt beslist zelf welke zorgverleners toegang krijgen tot welke gezondheidsgegevens.

 

De patiënt kan zelf kiezen welke zorgverleners toegang krijgen tot zijn gezondheidsgegevens. De patiënt heeft de mogelijkheid om specifieke zorgverleners uit te sluiten om zijn gegevens te consulteren. Er hoeft geen reden voor deze weigering te worden opgegeven. De weigering heeft enkel betrekking op het digitaal uitwisselen van de gezondheidsgegevens. Dit betekent niet dat de patiënt een zorgbehandeling zelf weigert.

 

De patiënt heeft eveneens de mogelijkheid om aan zijn zorgverlener te vragen om bepaalde gezondheidsgegevens niet uit te wisselen.

 

 

Hoe wordt de veiligheid en de vertrouwelijkheid gegarandeerd?

De digitale netwerken die worden gebruikt voor de uitwisseling van de gezondheidsgegevens zijn strikt beveiligd. De uitgewisselde gezondheidsgegevens worden vercijferd, zodat niemand anders -dan de behandelende zorgverlener- ze kan lezen. De zorgverlener krijgt enkel toegang tot de relevante delen van het medisch dossier via een beveiligde verbinding. De identiteit moet bewezen worden door middel van een elektronische identiteitskaart. 

 

De zorgverleners zijn bovendien houden tot hun beroepsgeheim. Het onwettig raadplegen of het onwettig gebruiken van gezondheidsgegevens die werden gedeeld, is strafbaar. Enkel de zorgverleners met wie de patiënt een therapeutische relatie hebben, mogen de gezondheidsgegevens raadplegen.

 

Het is trouwens technisch mogelijk gemaakt dat de patiënt de login-gegevens van een zorgverlener kan nagaan. Op manier kan worden geverifieerd in welke hoedanigheid een zorgverlener gezondheidsgegevens heeft geconsulteerd. Indien er geen sprake is van een therapeutische relatie en er gezondheidsgegevens werden geraadpleegd, is dit strafbaar.

 

 

[1] https://www.ehealth.fgov.be.

[2] https://www.ehealth.fgov.be/sites/default/files/assets/patientconsent/index.html.